Ponad 70 uczniów, setki godzin pracy twórczej i społecznej, wspólne spacery, spotkania, fotografowanie i rysowanie – to część robocza towarzysząca konkursowi realizowanego w ramach projektu Most Pokoleń. Współpraca między Towarzystwem Miłośników Zwierzyńca a społecznością Szkoły Podstawowej to dowód na to, że pamięć o lokalnej historii można budować wspólnie, z entuzjazmem i wrażliwością..

We wtorek, 25 listopada, w końcu uczestnicy konkursu doczekali się na formalne i uroczyste podsumowanie konkursu „Prezentujemy zabytkowe nagrobki zwierzynieckiego cmentarza”. Wręczono nagrody, dyplomy i pamiątkowe broszurki, w których znalazły się prace uczestników. Była to okazja nie tylko do uhonorowania młodych twórców, lecz także do podziękowania nauczycielom i całej szkolnej społeczności za ich ogromne zaangażowanie. Towarzystwo Miłośników Zwierzyńca na uroczystości reprezentowali: Renata Jarecka – prezeska, a także Elżbieta Hałasa, Joanna Ruda i Włodzimierz Pastuszak.

Wdzięczność dla nauczycieli

Szczególne słowa wdzięczności skierowano do Pani Dyrektor, nauczycieli oraz całego grona pedagogicznego za zaufanie, współpracę i gotowość do działania ramię w ramię z członkami Towarzystwa Miłośników Zwierzyńca. Prezeska TMZ podziękowała nauczycielkom, które bezpośrednio zaangażowane były w działania projektowe. Za koordynację konkursowych prac plastycznych oraz ich piękną ekspozycję – także w dniu uroczystości – szczególne wyrazy uznania otrzymała Pani Małgorzata Czochra-Welsyng, natomiast za opiekę nad Kołem Cmentarnych Detektywów — Pani Małgorzata Sankowska-Janeczek. To właśnie pod skrzydłami drugiej z wymienionych pań młodzi ludzie uczestniczyli w spacerach badawczych po zwierzynieckim cmentarzu, dokumentując nagrobki i poznając historię miejsca.

Konkurs z rekordową frekwencją

Organizatorów zaskoczyła rekordowa frekwencja tegorocznych działań na cmentarzu. W konkursie udział wzięło 72 uczniów, a w kweście na cmentarzu – aż 62 osoby oraz 16 nauczycieli.

Wszystkie prace konkursowe poruszyły jurorów swoją wrażliwością, starannością i siłą przekazu. Część prac została wykonana w szkole – indywidualnie i w grupach. Niektórzy uczniowie włączyli w przygotowania całe rodziny, korzystając z możliwości pracy zespołowej, co jeszcze mocniej wpisało projekt w ideę łączenia pokoleń.

Dzięki wsparciu programu Aktywne Małe Społeczności i wygranemu konkursowi grantowemu, uczestnicy otrzymali nagrody rzeczowe, pamiątkowe broszurki, książki, piłki do siatkówki oraz ozdobne szkatułki. Swoje drobne upominki dołożyły również Książnica Zamojska (magnetyczne zakładki) i drukarnia Figaro (magnesy z Mikołajem).

Nagrody i wyróżnienia – najciekawsze prace

Wybór laureatów konkursu był niezwykle karkołomnym przedsięwzięciem, bo naprawdę członkowie TMZ podkreślali staranność wykonania wszystkich prac oraz ich wysoki poziom artystyczny, dlatego nagrodą dla wszystkich uczestników była publikacja pokonkursowa. Ale formuła konkursu zmusiła jurorów do wyróżnienia laureatów. Wśród wyróżnionych prac znalazły się zarówno fotografie, prace plastyczne, jak i twórcze formy dziennikarskie i literackie, stąd też przyznano nagrody w każdej z tych kategorii.

Za najbardziej wszechstronnego uczestnika konkursu jurorzy uznali Bernarda Zdziocha (5b), autora kilku fotografii, rysunku oraz dwóch prac dziennikarskich, w których włączył odezwę do mieszkańców, dokumentację nagrobków i propozycje renowacji.

Pracę poetycką, jedyną, ale zdecydowanie zasługującą na docenienie – złożyła Milena Godzisz (4a), która była też współautorką innej pracy rysunkowej. Milena swoim wierszem zaprosiła rówieśników i ich rodziny na spacer po Zwierzyńcu i naszym cmentarzu.

Prace kolażowe, które wykonał Kuba Kuliga (6c), były tak charakterystyczne wizualnie, że stały się okładką broszurki konkursowej.

Bardzo trudno było wybrać najlepsze zdjęcia, jednak w końcu jurorzy postanowili docenić także aktywność w Kole Cmentarnych Detektywów (obecność na wszystkich spotkaniach) oraz szczególnie wyróżniające się zdjęcia, które okazały się być autorstwa Klaudii Małysz (7b) i Amelki Jareckiej (7c).

Praca zbiorowa klasy 4a

Maria Chwiejczak, Maja Dobosz, Julia Flis i Nikola Kołcon stworzyły niezwykłą mapę-przewodnik po zwierzynieckim cmentarzu – estetyczną, prostą, a jednocześnie bardzo merytoryczną.

Karol Fik (4a) zmierzył się z wyjątkowo trudnym tematem śmierci dzieci, a narysowany przez niego aniołek od razu wpadł w oko jurorom i przypomniał o figurach aniołków przy dziecięcych grobach, które zostały odnowione dzięki TMZ: Lesia Mańkowskiego i Janeczka Swachy.

Jerzy Danielewicz i Barbara Kapuścińska (4a) stworzyli wspólnie pracę plastyczną, która została wykonana z dużą starannością i ciekawą, przemyślaną techniką. Ich dzieło wyróżniało się bogactwem detali, dojrzałym ujęciem tematu oraz umiejętnością wspólnego stworzenia jednego, spójnego obrazu.

Hanna Dziadosz (6b) wykonała prace węglem, które wyróżniały się dojrzałością,
wyczuciem światłocienia i niezwykłym nastrojem.

Bardzo dojrzałą i dopracowaną pracę rysunkową złożyła także Maja Storczyk (6b). Jurorów zachwyciło dopracowanie, bogactwo symboli i artystyczna wrażliwość widoczna w każdym detalu.

Spośród kilkunastu autorów prac bramy zwierzynieckiego cmentarza jurorzy postanowili wyróżnić dziewczynki, Magdalenę Olejko (6c) i Ewę Kowalczyk (7a) – za wierne odwzorowanie napisów na historycznej bramie z 1907 roku.

Ponadto, uznany artysta, profesor Włodzimierz Pastuszak wyróżnił pracę Felicji Serediuk (4a) za oryginalną harmonię kolorystyczną z wyważonym doborem barw, spokojną kompozycję przy jednocześnie czytelnym przedstawieniu elementów architektury i nagrobków.

 Artystka Elżbieta Hałasa także przyznała nagrody od siebie. Krystian Witkowski, który dostrzegł szczegóły zabytkowego grobu Hipolita Niedzielskiego i jego syna Jasieńka, został doceniony za oryginalną kompozycję, odważną, intensywną kolorystykę i ciekawy, niemal geometryczny podział przestrzeni, który nadaje pracy wyjątkowy charakter.
Praca Antoniego Cieplaka zachwyciła artystkę odważnym połączeniem technik,
swobodną kreską, mocnym kontrastem barw oraz umiejętnością stworzenia nastroju, który przyciąga uwagę i skłania do refleksji. Natomiast praca Patryka Pacyka zwróciła uwagę intensywną kolorystyką, starannym odwzorowaniem detali oraz ciekawą kompozycją.

Nie tylko sztuka – także realna pomoc

Członkowie TMZ skorzystali z możliwości zgromadzenia się całej szkolnej społeczności na sali gimnastycznej, by podziękować wszystkim za tegoroczny udział w kweście na rzecz renowacji zabytkowych nagrobków. Dzięki ich zaangażowaniu zebrano ponad 17 tysięcy złotych, które zostaną przeznaczone na kolejne prace konserwatorskie.

To bardzo konkretna i wymierna forma opieki nad dziedzictwem miejscowej społeczności i piękny dowód, że młode pokolenie potrafi brać odpowiedzialność za spuściznę przodków. Działania na cmentarzu już po raz dziewiętnasty zjednoczyły młodszych i starszych mieszkańców oraz gości Zwierzyńca.

Konkurs nie był ani pierwszy, ani ostatni

Nie był to pierwszy konkurs, w którym uczniowie mieli okazję do wypowiedzi twórczych na temat lokalnego dziedzictwa. Towarzystwo Miłośników Zwierzyńca zadeklarowało chęć ogłaszania kolejnych konkursów oraz współtworzenia działań edukacyjnych i wspólnej opieki nad cmentarzem. Spotkania Koła Cmentarnych Detektywów będą kontynuowane i przyjmą nowy kierunek poszukiwań – uczniowie będą szukać śladów dawnej działalności oświatowej nauczycieli i edukatorów, którzy pracowali w Zwierzyńcu.

Most Pokoleń trwa dalej

Tegoroczny konkurs pokazał, jak ogromny jest potencjał współpracy między organizacją społeczną a szkołą. Połączył dzieci, młodzież, rodziny i dorosłych we wspólnym celu – zachowania pamięci o tych, którzy odeszli, oraz o miejscu wyjątkowym w historii Zwierzyńca.

Organizatorzy mają nadzieję, że kolejna edycja konkursu i następna kwesta przyciągnie jeszcze więcej uczestników. Towarzystwo Miłośników Zwierzyńca już dziś zaprasza wszystkich na następne spotkania, działania, spacery i edycje konkursowe.